ඉතිහාසඥ ඒරියල් ඩුරාන්ට් වරක් ප්‍රකාශ කරනවා ශිෂ්ඨාචාරයක් අභ්‍යන්තරයෙන් විනාශ කරගන්නා තෙක් එය දික්විජය කිරීම අපහසු බව..
මජින්ගලානීස් කෝලිශනයේ ප්‍රහාරයෙන් සිය සොහොයුරාත් භූමියත් අහිමිව දැඩි ලෙස තුවාල ලැබු ටී බටහිර මපෝගෝස් කෝලිශනය වෙත පසුබසින විට සිංහ සමාජ ක්‍රමය තුල නොනවතින චක්‍රය නැවත ක්‍රියාත්මක වෙනවා. මජින්ගලානීස් කෝලිශනය විසින් තමන්ගෙ පාලනයට නතුකරගන්න පලමු ප්‍රයිඩය වන්නෙ මපෝගෝස් කෝලිශනය යටතේ පැවති ට්සාලාලා ප්‍රයිඩය. ඒ වන විට ට්සාලාලා ප්‍රයිඩයේ පැටවුන් තරුණ වයස අභියස සිටින්නේ. පැටවුන් 8 දෙනාගෙන් පිරිමි පැටවුන් 4 ඝාතනයට ලක්වෙනවා.
බටහිර දෙසට පසුබසින ටී, මකූළු විසින් නැවත බාර ගැනීම අවිනිශ්චිතයි. ඒ වන විට බටහිර කෝලිශනය යටතේ තිබු ප්‍රයිඩවල පැටවුන් කුඩා වයසේ පසු වූවන්. පිටස්තර සිංහයෙකුගෙ පැමිණීම ඒ පැටවුන්ට තර්ජනයක්. ටී ගෙ පැමිණීම අනෙක් සොහොයුරන් තිදෙනා එතරම් තැකීමක් නොකරන අතර මකූළුගෙ විරෝධයට හේතුවක් බවට පත්වනවා. නමුත් අවස්ථානුකූලව ටීව නැවත බාරගැනීමට මකූළුට සිදුවෙනවා.
ටික දිනකින් නැවත යථා තත්වයට පත්වීමට හැකිවන ටී සිය සුපුරුදු ක්‍රියාකාරකම් නැවත සිදුකරනවා. ටී සතු පෞරුෂය තුල බැඳී තිබෙන්නෙ නොසැඟවිය හැකි බල ලෝභය. නොබෝ දිනක් ගතවන්නට මත්තෙන් ටී විසින් බටහිර මපෝගෝස් භුමිය තුල විසූ ප්‍රයිඩයන් සතු පැටවුන් ඝාතනය කිරීම අරඹනවා. ටී ට අවශ්‍ය වන්නෙ ඇල්ෆා තත්වය. මේ හේතුවෙන් ස්ථාවරව තිබු බටහිර කෝලිශනය නැවත දෙදරා යනවා.
බටහිර කෝලිශනය තුල ගැටුම් උත්සන්න වන විට ඩාර්ක් මේන්, ස්කාර්-නෝස්, හිප්-ස්කාර් සහ ගෝල්ඩන් මේන්ගේ මජින්ගලානීස් කෝලිශනය නැගෙනහිර තම දේශ සීමා ව්‍යප්ත කිරීම අරඹනවා. මන්යෙලාටි රක්ශිතයේ සිට කිසිඳු භූමි උරුමයක් නොමැතිව පැමිණි මජින්ගලානීස්වරු තමන්ගෙ අවධානය මෙවර යොමු කරන්නෙ මන්යෙලාටි නදියෙන් බටහිරට පිහිටන මපෝගෝස් බටහිර භූමි වෙතටයි.
මපෝගෝස් ගැටුම් අතර ඩ්‍රෙඩ්ලොක්ස් සහ ප්‍රිටි බෝයි අතුරුදහන් වීම් සිදුවෙනවා. පර්යේෂකයන්ට අනුව ඔවුන්ගෙ අතුරුදහන් වීම් වලට හේතුව මජින්ගලානීස් පහරදීම් බවටයි සැක කෙරෙන්නේ. සාබී රක්ශිතය තුල නැවත කිසි දිනක ඔවුන් දැකගන්නට ලැබෙන්නේ නෑ. මපෝගෝස් කෝලිශනයේ හැඩකාරයා වු ප්‍රිටි බෝයි ඩ්‍රෙඩ්ගෙ අතුරුදහන් වීමත් සමඟම මපෝගෝස් කෝලිශනය සිංහයන් තුනකට සීමා වෙනවා. දැන් ඉතිරිව ඇත්තෙ මකූළු , ටී, සහ ස්කාර් පමණයි.
වර්ශය 2012.. මේ වන විට මපෝගෝස් කෝලිශනයේ ටීට වයස 10, ස්කාර් 12, මකූළු 14 යි. සිංහයන්ගෙ ජීවන රටාව අනුව සලකා බැලු විට වනගත සිංහයෙකුගෙ උපරිම ආයු අපේක්ෂාව වසර 10 -12 පමණ. ඒ අනුව සලකා බැලූ විට මපෝගෝස් සහෝදරයන් මේ ගත කරන්නෙ මහළු විය අභියස. තරුණ ශක්තිමත් කෝලිශනයක පහර දීමක් මැඩ පැවැත්වීමට ඔවුන්ට හැකියාවත් තිබේද යන්නට විශාල ගැටලුවක්.
මේ අතර දකුණු සාබි ප්‍රදේශයෙන් නව කෝලිශනයක් මපෝගෝ භූමියට ඇතුල් වෙනවා. නමුත් මේ වන විට භූමි අයිතිය මපෝගෝස්වරුන්ගෙන් ගිලිහී අවසන්. නව අයිතිකරුවන් වන්නෙ මජින්ගලානීස් කෝලිශනය. ඇතුල් වන නව කෝලිශනය සිංහයන් හතරකින් සමන්විත කෝලිශනයක්. 'සෙලාටි' නමින් හඳුන්වන මේ කෝලිශනයේ මුල් සටන් මජින්ගලානීස්වරුන් සමඟ ඇවිලී ගියත් සෙලාටීන් ක්‍රමයෙන් බටහිරට තල්ලු වීම නිසා ඔවුන්ගෙ නව ඉලක්කය වන්නෙ අවසාන මපෝගෝස්වරුන් තිදෙනා.
සෙලාටි කෝලිශනය මපෝගෝස්වරුන් යන එන මන් ගැන නිසි අවධානය යොමුකර එක්වරම ටී ව කොටුකරගැනීමට සමත් වෙනවා. 4:1 අනුපාතයට තදබල ලෙස අවාසිදායක තත්වයක් යටතේ නිර්භීත ලෙස සටන් වදින ටී සතුරන් සතරදෙනෙකු අතර හැකි උපරිමයෙන් සටන් වදිනවා. දරුණු තුවාල සමඟින් සටන් වදින මේ අසමසම මෘගයාගෙ අවසන් පැය කිහිපය පිට කොන්දට සිදුවෙන හානි හේතුවෙන් පසුපස ගාත්‍රා දෙක ඔසවා ගැනීමට නොහැකිව සිටින විටත් ඉදිරිපස ගාත්‍රා වලින් නැගිට සෙලාටින්ට දැඩි සටනක් ලබා දෙනවා. ඒ ටීගෙ අවසානයයි. මපෝගෝස් සන්ධානය තුලින් සාබී රක්ශිතය දෙවනත් කල රුදුරුම සාමාජිකයා සිංහයෙකු ලෙස ජීවිත්ව වචනයේ පරිසමාප්තියෙන්ම සිංහයෙකු ලෙස මිය යනවා.
ටීගෙ අවසානයත් සමඟ සෙලාටින් සහ මජින්ගලානීස් වරුන්ගෙන් ගැලවීමක් නොමැති බව වටහාගත් මකූළු සහ ස්කාර් පසුබසිනවා. සාබි සෑන්ඩ් රක්ශිතය තුල විශාලතම ආධිපත්‍ය පිහිටුවාගත් සන්ධානයේ අවසන් බලකොටුව වන බටහිර සාබියේ බලය ඔවුන් අතින් ගිලිහෙන්නෙ එලෙසින්. මකූළු සහ ස්කාර් නැවතත් වසර ගනනකට පසු භූමි හිමිකමක් නොමැති පිටුවහලුන්.
මකූළු සහ ස්කාර් ගැටුම් මඟහැර යමින් සාබි නැගෙනහිර පෙදෙසට ගමන් කරනවා. වරින් වර අතුරුදහන් වන මේ සොහොයුරන් ගැන විවිධ වාර්තා තැනින් තැන නිරීක්ෂණය වනවා. සාබියෙන් එපිට කෘගර්හීදි මකූළු, කෘගර් නිවුන්නු ලෙස හඳුන්වන සිංහයන් දෙපලක් අතින් ඝාතනය වු බව සඳහන් වෙනවා. නමුත් නැවතත් මරණයෙන් උත්ථාන වු මකූළු සිය සොහොයුරා සමඟ කෘගර් රක්ශිතයේ පෝල් කෲගර් ප්‍රධාන දොරටුව තුලින් ඇතුලුවන ඡායාරූප සත්වලෝලීන් සහ මපෝගෝස් රසිකයන් අමන්දානන්දයට පත්කල ප්‍රවෘත්තියක් බවට පත්වුනා.
2013 වසර වන විට නැවත අතුරුදන් වන මොවුන් නැවත වරක් මිනිස් ඇස ගැටෙන විට ඉතිරිව සිටින්නේ මහළු රණකාමියා පමණයි... සාබි වනය දෙවනත් කල සිංහ හවුලේ වඩිමලා මෙන්ම අසමසම නායකයා වූ මකූළු මපෝගෝස් කෝලිශනයේ අවසන් සාමාජිකයා බවට පත්වීමත් දෛවෝපගතයි. කෘගර් මහා වනය තුල සිය සැඳැසමය ගතකරන මේ මහළු රණකාමියා වනගත සිංහයන්ගෙ පරම ආයු අපේක්ෂාවද අභිබවා ආයු විඳ සදහටම නික්ම යනවා.
 |
| මහළු රණකාමීයා මකූළු |
සිංහයන්ගෙ පමණක් නොව සමස්ථ සත්ව ලෝකය තුලම පවතින්නේ නිරන්තර අරගලයක්. ආහාර, ලිංගිකත්වය, භූමි අයිතිය, සමාජයේ හිමි ස්ථානය සඳහා මේ අරගල අඛණ්ඩව දිගහැරෙනවා. මේ දිගහැරුම තුලින් එලඹෙන අභියෝග ජයග්‍රහණය කරන්නා තමයි ඉදිරි පරම්පරා ඇති කිරීම සඳහා සුදුස්සන් බවට පත්වන්නේ. එවන් කඩයිම් තුලින් ඇතිවන ස්වාභාවික වරණ ක්‍රියාවලිය තුල යම් විශේෂයක දිගුකාලීන පැවැත්ම තහවුරු වීම සිදුවෙනවා. මඳකට සිතන්න වසර දස දහස් ගනනක් මිලියන ගනනක් මෙලෙස අභියෝග තුලින් වරණයට ලක්වන විශේෂයක පරිණාමික සැකැස්ම නිර්මාණය වෙන ආකාරය. ඔවුන් ඔවුන්ගෙ පාරිසරික නිකේතනය සඳහා විශේෂඥයන් බවට පත්වනවා.
සාබී, කෘගර්, මන්යෙලාටි තුරුගොමු තුල නැවත වේදිකාව විවෘත වන්නෙ දත් නිය සහ කේශර ගැටෙන ප්‍රචණ්ඩත්වයට. මජින්ගලානීස් , සෙලාටි, ශිමුන්ග්වෙ, ස්පාර්ටා, ට්සාලාලා කෝලිශනයන් සහ ප්‍රයිඩයන් වසර මිලියන ගනනක අඛණ්ඩ ලේ උරුමය ඉදිරයටත් ගෙන යමින් සිංහ වර්ගයාගේ පැවැත්ම තහවුරු කරනු ඇත. නමුත් පුරාවෘත්ත බිහිවන්නේ සාමාන්‍ය ක්‍රමය තුල විදහා දක්වන අසාමාන්‍ය ලක්ෂණ තුලිනි. මපෝගෝස්වරු යනු සැබෑ ලෝකය තුල බිහිවු එවැනි පුරාවෘත්තයකි....
(ඡායාරූපය අන්තර්ජාලයෙන් උපුටා ගන්නා ලදී)
නිමි෴
ප.ලි - වෙන තැනක කාලෙකට කලින් ලිව්ව මේ ලිපි පෙලත් පේජ් එකේ දාන්න ඕන කියලා තීරණය කරේ ඔබ සිංහයන් ගැන දන්නා කරුණු වලට වඩා යමක් ලබා ගනී කියන අරමුණෙන්. රසවින්දනයත් සමඟ සත්ව චර්යා සහ පරිණාමය ගැන ගතයුතු කරුණු ඔබට ලැබුණානනම් මෙහි අරමුණ සාර්ථකකයි.
#DOE
#Don
