සමාන්තර පරිණාමය (Convergent evolution) කියන මූලධර්මය පරිණාමික ක්‍රියාවලි හැදෑරීමේදි ඉතාමත් වැදගත් මූලධර්මයක්. පහත පින්තූරය බැලුවොත් ඔබට පේනවා මත්ස්‍යන්ගෙ හැඩය තිබෙන සත්ව ආකාර ත්‍රිත්වයක්. පිලිවෙලින් ගත්තොත් ප්‍රාග්ඓතිහාසික යුගවල ජීවත්ව නශ්ඨව ගිය ඉක්තියෝසෝරයෙක්, වර්තමානයේදි ජීවත්වන ඩොල්ෆීනයෙක් (සිංහල භාෂාවෙන් ඩොල්ෆින්ට කියන්නෙ මුල්ලා කියලා), අවසානයේදි ඉන්නෙ මෝරෙක්.
මේ තුන් ආකාරයම ගත්තම රූපීයව බොහෝ සමානකම් දකින්න පුළුවන්. අනාකූල ශරීර හැඩය (Streamline shape) මේ තුන් ආකාරයේම සමාන ආකාරයට පිහිටන්නේ. තරල ගති විද්‍යාව තුලදි මේ අනාකූල හැඩය ජලය තුල ගමන් කිරීමට ඇති පහසුව විස්තර කරනවා. ඊලඟට මේ තුන් ආකාරයේම තියෙන පෘශ්ඨීය සහ ලය වරල් පිහිටීම (පිට උඩ තියෙන වරල සහ දෙපැත්තෙ වරල්) සමාන ආකාරයට පිහිටන්නේ.
දැන් රූපීයව මේ සත්ව ආකාර කොතරම් සමානතා දැක්වූවත් මොවුන් අතිශයින්ම වෙනස් ජීවි විශේෂ. ඉක්තියෝසෝර් කියන්නෙ ගොඩබිම සිටින උරගයෙකු ක්‍රමයෙන් ජලයට පරිණාමය වී ඇති වූ ජීවියෙක්. ඩොල්ෆින් කියන්නෙ ගොඩබිම ජීවත්වූ වෘකයෙකුගෙ ප්‍රමාණයට සමාන ක්ශිරපායි සත්වයෙකු ජලයට පරිණාමිකව අනුවර්තනය වී ඇතිවූ ජීවි විශේෂයක් (සිටසියා පරිණාමය ලිපි පෙලෙන් මේ ගැන මීට කලින් දීර්ඝ ලෙස විස්තර කර තිබෙනවා). මෝරුන් කියන්නෙ මත්ස්‍ය ආකාරයක්. මෝරුන්ගෙ ආදිතමයන් කිසිසේත්ම ගොඩබිමට අනුවර්තනය වූ අය නෙවෙයි. මෝරුන් ඇතිවන්නෙ මීට වසර මිලියන 450 පමණ පෙර ඕර්ඩෝවීසීයන් අවධියේදි.
ඔබට පේනවා එකිනෙකට හාත්පස වෙනස් පරිසරවල විසු අතිශයින්ම විෂම පූර්වජයන්ගෙන් මේ ජලජ විශේෂ පරිණාමය වී තිබුනත් ඔවුන් අවසානයේදි හැඩ ගැසී තිබෙන්නේ එකම පරිසර තත්වයකට (ජලයට). ඔවුන්ගෙ ආරම්භ කොතනක තිබුනත් සමාන පරිසර තත්වයන් යටතේදී ඔවුන්ගෙ ශරීරයන් ක්‍රමිකව අනුවර්තනය වෙලා තියෙනවා සමාන ලක්ෂණ දැරීමට. මේ සංසිද්ධියට තමයි කියන්නෙ සමාන්තර පරිණාමය කියලා. සමාන්තර පරිණාමය ගැන විවිධ පාරිසරික නිකේතන තුලින් ගත හැකි සිත්ගන්නාසුළු උදාහරණ රාශියක් තිබෙනවා. වෙලාව ලැබෙන විධියට ඉදිරියේදි ඒවා ඉදිරිපත් කරන්නම්.
(ඡායාරූපය අන්තර්ජාලයෙන් උපුටා ගන්නා ලදී)
(ඡායාරූපය අන්තර්ජාලයෙන් උපුටා ගන්නා ලදී)
#DOE
No comments:
Post a Comment