භූමිකම්පා සහ භූ තැටි සීමා (Earthquakes and Plate bounderies)

පහලින් තියෙන්නෙ US NWS පැසිපික් සුනාමි අනතුරු ඇඟවීම් මධ්‍යස්ථානය විසින් නිර්මාණය කරන ලද වීඩියෝවක්. මෙහි තිබෙන්නේ 1901 වර්ශයේ සිට 2000 වර්ශය වන තෙක් සිදුවු භූමිකම්පා දත්ත. මුල් කාලයේදි තාක්ෂණයේ අඩුපාඩු නිසා ඉතා සුළු දත්ත ප්‍රමාණයකින් ඇරඹුනත් කාලයත් සමඟ තාක්ෂණයේ දියුණුව හේතුවෙන් දත්ත ප්‍රමාණය වැඩි වීමත් එක්කම වාර්තාගත භූමිකම්පා ප්‍රමාණයේ වැඩිවීම බලන්න පුළුවන්.

අවසන් වර්ශයෙන් පස්සෙ මේ භූමිකම්පා ක්ලස්ටර් වෙන විදිහ අනුව ඔබට රටාවක් පේනවා ඇති මේවා වැඩියෙන් සිදුවන සීමාවන්. මේ සීමාවන් තමයි ලෝකයේ භූ තැටි ඝට්ටනය වන සීමාවන්, එහෙම නැත්තන් ප්ලේට් බවුන්ඩරීස්. මහද්වීප චලනය වන්නෙ මේ ආකාරයේන්, නව ගොඩ බිම් ඇතිවන්නේ , තිබෙන ගොඩබිම් නැති වන්නෙ මේ ආකාරයෙන්.  වසර සීයක දත්ත මෙසේ එක් රොක් වන විට ඔබට හිතන්න පුළුවන් වසර ලක්ෂයක්, වසර මිලියනයක්, වසර මිලියන දහයක්, වසර මිලියන සීයක් වැනි අති දීර්ඝ කාලයන් තුලදි පෘතුවියේ ගොඩබිම් වල කොපමණ වෙනසක් සිදුවනවාද කියා.

මේ ආකාරයෙන් තමයි පැන්ජියා, ගොන්ඩ්වානා, ලොරේසියා ආදී සුපිරි මහද්වීප එකල තිබු ආකාරයෙන් කාලයත් සමඟ වෙනස් වී වත්මන පවතින ආකාරයට පැමිණෙන්නෙ. මේ ගොඩබිම් වෙනස්වන ආකාරය අනුව කෙතරම් ෆොසිල සාධක අහිමිව යන්න ඇද්ද? එකල ජීවත්වු සත්ව විශේෂ කොපමණ සංඛ්‍යාවකයේ සාධක අහිමි වන්නට ඇද්ද යන්න හිතාගන්න පුළුවන්.

ඔබ මම ජීවත් වන ලෝකය වෙනස් වෙමින් පවතින්නේ. එය සෑම තත්පරයකදිම වෙනස් ⁣වීම් වලට බඳුන් වෙනවා. ඒ වෙනස්වීම් මත ජීවයේ පැවැත්ම තීරණය වීම තමයි අපි පරිණාමය ලෙස හඳුන්වන්නේ.

#DOE

Link to Facebook post --->