2019 සැප්තැම්බරයේදී ස්විට්සර්ලන්ත ෆොසිල විද්‍යාඥයන් ඉතාමත් සිත්ගන්නාසුළු ප්‍රකාශනයක් ඉදිරිපත් කරා. ස්විට්සර්ලන්තයේ ජූරා කඳුවැටිය කියන්නෙ ඩයිනෝසරයන්ගෙ ෆොසිල, පාසටහන් ආදිය විශාල වශයෙන් හමුවන ප්‍රදේශයක්. ජුරැසික් අවධිය යන නම ඇති වීමටත් හේතුව මේ ජූරා කඳුවැටිය.
ජුරා කඳුවැටිය වර්තමානයේ පිහිටීමට වඩා හාත්පසින්ම වෙනස් පිහිටීමක් තමයි ජුරැසික් අවධිය තුල තිබුනෙ. එකල එය මුහුදු වෙරළට ඉතාමත් සමීප ප්‍රදේශයක්. ජුරැසික් අවධියේ අවසාන භාගයට වන්නට මේ වෙරළ සමීපයට වඩදිය බාදිය සමඟ පැමිණෙන කැස්බෑවෙක් නැවත මුහුදුට යෑමට නොහැකිව සිරවීම සිදුවෙනවා. මේ කැස්බෑවාගෙ ඉරණම විසඳෙන්නෙ යෝධ සෝරපොඩ් ඩයිනෝසරයකුගෙ පාදයට යටවීමෙන්. Plesiochelys bigleri නැමැති විශේෂට අයත් මේ කැස්බෑවාගෙ තැලී පොඩී වී ගිය ෆොසිලය සමඟ හමුවන සෝරොපොඩ් පාසටහන අනුසාරයෙන් තමයි මේ ප්‍රකාශනය විද්‍යඥයන් විසින් ඉඳරිපත් කරන්නෙ.
ජුරා කඳුවැටිය වර්තමානයේ පිහිටීමට වඩා හාත්පසින්ම වෙනස් පිහිටීමක් තමයි ජුරැසික් අවධිය තුල තිබුනෙ. එකල එය මුහුදු වෙරළට ඉතාමත් සමීප ප්‍රදේශයක්. ජුරැසික් අවධියේ අවසාන භාගයට වන්නට මේ වෙරළ සමීපයට වඩදිය බාදිය සමඟ පැමිණෙන කැස්බෑවෙක් නැවත මුහුදුට යෑමට නොහැකිව සිරවීම සිදුවෙනවා. මේ කැස්බෑවාගෙ ඉරණම විසඳෙන්නෙ යෝධ සෝරපොඩ් ඩයිනෝසරයකුගෙ පාදයට යටවීමෙන්. Plesiochelys bigleri නැමැති විශේෂට අයත් මේ කැස්බෑවාගෙ තැලී පොඩී වී ගිය ෆොසිලය සමඟ හමුවන සෝරොපොඩ් පාසටහන අනුසාරයෙන් තමයි මේ ප්‍රකාශනය විද්‍යඥයන් විසින් ඉඳරිපත් කරන්නෙ.
 |
හමුවූ ෆොසිල කොටස් |
2000 වර්ශයේදි මේ ජූරා කඳුවැටිය හරහා සෑදීමට නියමිත අධිවේගි මාර්ගයක් හේතුවෙන් සිදුකරන කැණීම් වලින් ඩයිනෝසර අවශේෂ විශාල ප්‍රමාණයක් සොයාගැනීමට හැකි වෙනවා. මෙහි එක් ස්ථානයක කැණීමකදි රෝම යුගයට අයත් මහාමාර්ගයක් හමුවන අතර ඒ ස්ථරයට පහතින් සිදුකරන කැණීම් වලදි ජුරාසික් යුගයට අයත් ෆොසිල සහ සළකුණු හමුවෙනවා. ජූරා කඳුවැයිට ඓතිහාසික සහ ප්‍රාගඓතිහාසික වටිනාකමකින් යුත් උරුමයක් වන්නෙ මෙවැනි හේතුන් නිසා.
(ඡායාරූප අන්තර්ජාලයෙන් උපුටා ගන්නා ලදී)
#DOE