Thursday, October 15, 2020

නාමකරණය සහ හූනන් (Nomenclature and Geckos)


දිවාසැරි හූනන් ගැන තව යමක් කිව යුතුයි. ලතින් විද්‍යාත්මක නාමකරණය තුලදි අපි උදාහරණයකට ගමු Jayawardena කියන නම යම්කිසි නව ජීවී විශේෂයකට ලබා දුන්නා කියලා, ගෙඹි විශේෂකට දුන්නා කියලා හිතමුකො.. ඒ නම ලතින් ආරෙන් Jayawadenei ලෙස ලියවෙද්දි, ei/ai සහ තවත් ආකාර ලෙස, ලතින් භාෂාවෙන් එහි අර්ථය 'ජයවර්ධන ගෙම්බා' නෙවෙයි. එහි අර්ථය 'ජයවර්ධනගේ ගෙම්බා'. මේ විශේෂ ප්‍රථ්‍ය යෙදීම ක්ශේත්‍රයේ නියුතු පුද්ගලයන් දුටු විට අවබෝධ වෙනවා යම්කිසි පුද්ගලයකු අනුස්මරණය කිරීමට, ගෞරව කිරීමට යොදා ඇති නමක් බව.

දිවාසැරි හූනන් හය දෙනාගෙ නම් වැරදි ආකාරයකින් වැරදි ජනතාවකට සංසරණය කරන මාධ්‍යත්, මේ කිසිවක් නොදැන කුලප්පු වෙ ජනතාවත් වාද කිරීමට, කියවන්නන් වාලේ කියවා ගැනීමට හෝ දේශපාලනික අර්ථයකින් මේක බාරගත්තට නින්දෙන් ඇහැරිලා වගේ මේ නම් දෙන්නෙ සෑහෙන කාලෙක ඉඳන්. ජෛව විද්‍යඥයකුට ජීවීන් අතර වෙනසක් කියලා දෙයක් නැහැ. ජෛව පද්ධතීන් තුල ඉතාමත් ක්ශුද්‍ර ජෛව ඒකකයන්ගෙ සිට මහා ජීවීන් දක්වා ඉටුකරන කාර්යභාරය එක හා සමාන වටිනාකමකින් යුක්ත දෙයක්. 

මීට සෑහෙන කාලෙකට කලින් දිවාසැරි හූනන් විශේෂක්ම දුටුගැමුණු රජතුමාට ගෞරව පිණිස නම් කරනවා Cnesmaspis gamunu ලෙස. වීර පුරන් අප්පු වෙනුවෙන් නම් කරලා තියෙනවා ගෙම්බන් විශේෂයක් මීට පෙර Pseudophilautus puranappu ලෙස. මේ උදාහරණ දෙකක් පමණයි, මේ වගේ විවිධ ගෞරවනීය මිනිස්සුන් අනුස්මරණය උදොසා ලංකාවේ ජීවි විශේෂ සිය ගනනක් නම් කරලා තියෙනවා. ක්ශේත්‍රය තුල මේක අලුත් හෝ අගෞරවනීය දෙයක් නෙවෙයි, ඒකෙ ප්‍රතිවිරුද්ධ පැත්ත. මේ ප්‍රකාශන අදටත් තවත් චිරාත් කාලයකටත් විද්‍ය ලෝකය තුල භාවිතා වෙනවා. මේ ගැන සාමාන්‍ය ජනතාව එපමණ කලක් ගිහිනුත් නොදන්නෙ විද්‍යාත්මක නාමකරණය ශාස්ත්‍රීය ප්‍රකාශන හා විද්‍යා ක්ශේත්‍රය තුල සිටින්නන් අතර භාවිතයේ පවතින දෙයක් නිසා. එකවරම පත්තර හෙඩිමකින් වර්තමාන අවස්ථාව ජනගත කරන්නෙ වෙනත්ම කාණ්ඩයකට. අර්ථයවත්, භාවිතයවත්, එහි ඇති ගෞරවාත්මක බව හෝ නොදන්න සෙවීමට කාලයක් ගත නොකරන අවම තරමින් කිවුලේගෙදර මොහොට්ටාල, බූටෑවේ, හිටිහාමි වැනි ජාතික විරුවන් ගැනවත් වාඛ්‍ය පහක් කියාගන්න බැරි මිනිස්සු තමයි බුරාගෙන පනින්නෙ. 

මේක ලිව්වෙ ඒ වගේ නොදරුවන්ගේ පහන් සංවේගය උදෙසා නෙවෙයි. මෙහි අරුත්, යෙදීම, භාවිතාව ගැන උනන්දුවක් දක්වන සබුද්ධික මිනිසුන් උදෙසා.



No comments:

Post a Comment