 |
විවිධ හේතුසාධක පදනම් කරගෙන යුග පහකදි සිදුවු මහා නශ්ඨවීම් සිද්ධිදාමයන් පහක් ප්‍රාග් යුගවලදි අපිට මුණගැසෙනවා. දේශගුණික විපර්යාස, උල්කා ගැටීම්, ගිණිකඳු විදාරණයන් ආදී හේතුන් වෙන් වෙන් වශයෙන් වගේම සාමුහික ක්‍රියාකාරිත්වය තුල මේ නශ්ඨවීම් සිද්ධි සඳහා විවිධ අයුරින් දායක වෙනවා. වසර බිලියන 4.6 පමණ පැරණි පෘථෘවි ඉතිහාසය තුල ජීවයේ පරිණාමික ගමන් මඟ විවිධ අයුරින් හැඩගැස්වීමට මේ නශ්ඨවීම් දායක වෙලා තිබෙනවා.
ප්‍රධාන භු යුග පහකදි සිදුවු නශ්ඨවීම් මෙලෙස පෙලගස්වන්න පුළුවන්
- වසර මිලියන 443 කට පමණ පෙර සිදුවු ඔර්ඩෝවිසියානු පසු අවධියේ මහා නශ්ඨවීම.
- වසර මිලිය 375 කට පමණ පෙර සිදුවු පශ්චාත් ඩෙවෝනියානු අවධියේ නශ්ඨවීම.
- වසර මිලියන 251 කට පමණ පෙර සිදුවු පශ්චාත් පර්මියානු අවධියේ මහා නශ්ඨවීම.
- වසර මිලියන 200 කට පමණ පෙර සිදුවු ට්‍රියැසික් මහා නශ්ඨවීම.
- වසර මිලියන 66 කට පමණ පෙර සිදුවු ක්‍රිටැසියස් මහා නශ්ඨවීම.
දැන් මේ පෙර කී මහා නශ්ඨවීම් අවධි මහා නශ්ඨවීම් ලෙස හඳුන්වන්නේ පෘථිවිය මත ජීවත්වු ජීවි විශේෂ අති බහුතරයක් මිහිමතින් සදහටම තුරන් වීමට හේතුපාදක වුන නිසා.
ප්‍රතිශත වශයෙන් ගත්තම (ආසන්න දත්තයන්)
- ඕඩොවිසියානු නශ්ඨවීමෙදි 85%
- ඩෙවෝනියානු 82%
- පර්මියානු 96%
- ට්‍රියැසික් 76%
- ක්‍රිටැසියස් 60 -75% අතර
ජීවි විශේෂ ප්‍රමාණයක් මේ අවධිවලදි පෘථිවියෙන් තුරන්ව තිබෙනවා. මහා නශ්ඨවීම යන නම කොතරම් සුදුසුද යන්න සිතා බලන්න.
උදාහරණයකට පර්මියානු නශ්ඨවීමෙන් පසුව පෘථිවිය තුල ඉතිරිවන්නෙ පර්මියානු අවධිය ආරම්භයේදි සිටි සත්ව විශේෂයන්ගෙන් 4% ක් පමණයි. කොතරම් විනාශකාරී ක්‍රියාවලියක් වන්නට ඇත්දැයි සිතා බැලීමට මේ දත්ත ප්‍රමාණවත්.
පසු ලිපියකින් ක්‍රිටැසියස් නශ්ඨවීමේ ක්‍රියාවලිය විස්තර කිරීමට මා බලාපොරොත්තු වෙනවා.
(ප්‍රතිනිර්මාණය අන්තර්ජාලයෙන් උපුටා ගන්නා ලදී)
#DOE
No comments:
Post a Comment